De ervaring van Kayleigh

Gáán voor ’t totaalplaatje
Gepokt en gemazeld in de ggz. Dat is Kayleigh van der Spiegel, senior begeleider en coördinator bij het ZorgObservatieTeam (Team ZOT). Ze maakte bijna vier jaar geleden de overstap van verpleegkundige in de behandelsetting naar De Weerde. De zorg voor de mens als geheel, dat trok haar aandacht. De mogelijkheden en het persoonlijke karakter van De Weerde overtuigden haar om de stap te zetten.
Als psychiatrisch verpleegkundige heeft Kayleigh alle takken van sport wel gezien. Tot een zware gesloten behandelsetting waar ze werkte voor haar switch. ‘Ik was daar klaar mee. Er was veel agressie, ik zat steeds meer in de fysieke handelingen. Ik was continu bezig de crisis te bezweren en zodra je iemand leerde kennen, was het klaar. Dan waren de scherpe randen eraf en moest iemand weer door. Terwijl ik dan juist aan de slag wilde!’ Ze vroeg zich af of beschermd wonen iets voor haar was.
‘Al in het sollicitatiegesprek werd gelijk in mogelijkheden gedacht: wat wil jij? En hoe kunnen we daarop aansluiten? Je kreeg het gevoel: wij willen jou, dus wat heb jij nodig om bij ons te werken?’ De ervaring dat alles mogelijk of bespreekbaar is, heeft Kayleigh nog steeds: ‘Je bent geen nummer. Het is heel persoonlijk en het bestuur is betrokken.’
Zien waar problemen beginnen
Het persoonlijke past ook bij de manier van begeleiden, merkt Kayleigh: ‘In de kliniek richt je je meer op een diagnose en zorg je dat iemand weer door kan. Dat ‘ie thuiskomt in een versmeerd huis en zijn rekeningen niet betaalt, krijg je niet mee. Hier zie je waar iemand vandaan komt, hoe problemen ontstaan. Dat pak je mee. Je behandelt een mens in z’n geheel. Is er bijvoorbeeld een vriend in the picture, hoe ziet iemands sociale netwerk eruit, hoe kun je dat helpen vasthouden als het minder goed gaat, dat soort dingen. Om iemand stabiel te houden moet het totaalplaatje kloppen. Bij De Weerde kan ik een band met mensen opbouwen en helpen dat het leven voor mensen goed voelt. Ik heb veel contact met iedereen die betrokken is bij de cliënt. Instanties, maar ook het systeem zelf. Ik ben een soort spin in het web.’
‘Er is geen arts die bepaalt wat je moet doen. Dat doe je zelf.’
Van opvolgen naar zelf beslissen
Kayleigh startte als persoonlijk begeleider bij de Hanzelaan. Haar nieuwe rol was eerst wel onwennig: ‘Je komt van behandeling. Daar is alles gekaderd, alles strak. En dan lagen hier ineens de messen gewoon in de keukenla! Dat is enorm wennen. Iedereen krijgt de vrijheid die mogelijk is. Er is geen arts die bepaalt wat je moet doen. Dat doe je zelf.’ De eigen verantwoordelijkheid als medewerker en als team is een groot verschil met wat ze kende en dat dat bevalt haar goed. ‘Hier zijn er veel verschillende visies. Dat vind ik mooi. Je komt tot nieuwe inzichten, je kijkt anders naar anderen en wat er nodig is. We zetten mensen echt op kwaliteiten in.’ Begeleiden is een vak apart, dat vraagt om andere competenties. In plaats van de bepaalde structuur te volgen ben je als begeleider meer zelf verantwoordelijk voor de zorg. Dat moet je kunnen en willen. Voor De Weerde is de verpleegkundige achtergrond van Kayleigh waardevol. ‘Ik kan op somatisch vlak veel toevoegen vanuit mijn achtergrond en kennis. Daarmee hebben we nog meer dat totaalplaatje. Mijn verpleegkundige competenties gebruik ik veel, in de anamneses bijvoorbeeld, somatische voorlichting en een stuk methodisch redeneren. Daar neem ik ook het team in mee. Verder lijken de zorgplannen erg op verpleegplannen.’
Kayleigh heeft ervaren hoe verschillend de werelden van behandeling en begeleiding zijn. ‘We zouden meer van elkaars wereld moeten zien, beter moeten weten wat je allebei doet. De behandelsetting kan beter kijken of iets haalbaar is in de thuisomgeving en wij mogen wel eens meelopen bij een crisis, want daar wordt soms te makkelijk over gedacht.’
‘Zelf verantwoordelijk voor de zorg. Dat moet je kunnen en willen.’
Team ZOT
Na ongeveer anderhalf jaar was Kayleigh toe aan iets anders, en in overleg is daar de oprichting van het Zorg ObservatieTeam uitgekomen. Dit team startte vooral met ‘voorzorg’, maar verzorgt nu bij uitstroom vaak ook de nazorg. Kayleigh en haar collega’s begeleiden cliënten waarvan niet duidelijk is welke zorg het beste past of wat er precies aan de hand is. Ze observeren en adviseren daarover, ongeacht of een cliënt uiteindelijk bij De Weerde komt wonen/begeleiding houdt, of ergens anders beter op z’n plek is. Zij is coördinator en senior begeleider bij team ZOT. ‘We begeleiden ambulant. Cliënten wonen in woningen van De Weerde, of zelfstandig. Of ze wonen bij hun ouders of bij Humanitas.’ Deze vorm van zorg past echt bij Kayleigh. ‘Het gaat vaak om cliënten met multiproblematiek. Niemand wil of kan onze cliënt helpen, ze dreigen tussen wal en schip te vallen. ‘Wat moeten we er mee aan?’ wordt er gedacht. Wij kijken wat passend zou zijn, qua locatie, qua zorg, wat is er nodig? En we starten heel snel, binnen een paar dagen tot maximaal een paar weken.’ Het team heeft veel contacten, met de andere teams van De Weerde, klinieken en de gemeenten.
De eerste start is vaak de basis op orde brengen; het huishouden, de financiën. ‘Stressfactoren weghalen en kijken wat er dan nog aan de hand is.’ Wat Kayleigh en haar collega’s gemeen hebben is dat ze ‘onverschrokken’ zijn. ‘Je moet niet snel bang zijn, het is best pittig. Er zitten ook zorgmijders bij. Dan starten we met bemoeizorg. Koffie drinken, contact maken. Daar moet je een lange adem voor hebben.’ Als lid van team ZOT moet je echt de regie kunnen pakken en snel kunnen handelen. ‘En oprecht geïnteresseerd zijn in de ander’.
BIG-registratie behouden
‘Ik kan bij De Weerde mijn BIG-registratie behouden. Vorig jaar is deze verlengd. Wat er voor nodig is, kan hier gewoon. Door ook naar het lichaam te kijken, kan ik iets naast de ggz bieden. Dat is voor mij van toegevoegde waarde, daarom wil ik mijn registratie graag behouden.’